Johan Willem Friso
De eerste Koningsdag in de Nederlandse geschiedenis is in aantocht. Gisteren viel er een flyertje op de mat van de Buurtvereniging Oranjebuurt. De Oranjewijk of Oranjebuurt in Groningen is een uitbreidingswijk direct ten noordwesten van de oude vesting en binnenstad. De straten zijn allemaal naar historische figuren uit het geslacht Oranje-Nassau vernoemd. Zelf woon ik in de Johan Willem Frisostraat. Johan Willem Friso, uiteraard niet te verwarren met de vorig jaar overleden prins (Johan) Friso, is op meerdere plekken vernoemd. Zo draagt het oudste Nederlandse infanterieregiment en de daar aan verbonden kazerne in Assen zijn naam evenals het bijbehorende muziekkorps. Na een fusie van diverse militaire muziekkorpsen bleef ‘JWF’ voortleven in de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’.
Heel leuk natuurlijk al die vernoemingen, maar wie was Johan Willem Friso? Johan Willem Friso van Nassau-Dietz, Prins van Oranje, was een verre voorouder van onze huidige koning Willem-Alexander. Johan Willem Friso was de zoon van de stadhouder van Friesland en Groningen, Hendrik Casimir II van Nassau-Dietz en Henriette Amalia van Anhalt-Dessau. Zoals in die tijd niet ongebruikelijk waren zijn ouders neef en nicht, beiden stamden via hun moeder af van Willem van Oranje. Johan Willem Friso verloor als kind zijn vader, waarna zijn moeder als regentes het stadhouderschap waarnam tot hij meerderjarig was.
Johan Willem Friso zou zelf ook jong sterven bij Moerdijk, hij verdronk daar op slechts 24-jarige leeftijd in 1711, een kleine twee maanden voor de geboorte van zijn zoon en opvolger Willem IV, de latere stadhouder. Johan Willem Friso zijn nalatenschap ligt dan ook niet zo zeer in zijn korte leven, maar wel is hij dé grote stamvader van alle Europese koningen en koninginnen. Zijn achterkleinzoon Willem Frederik werd later koning Willem I der Nederlanden. En in naam van zijn nazaat Willem-Alexander wordt zaterdag de eerste Koningsdag gevierd. Maar in feite is elke verjaardag van een Europese monarch een klein Oranjefeest, van Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk tot Filip van België: ze zijn allemaal nazaten van hun verre opa Johan Willem Friso.
